Bugüne kadar yapılan uygulama cinsiyetleri “belirsiz” olan hükümlü ve tutukluların idari tecritte tutulması yönündeydi.
İsrail Hapishane hizmetleri trans mahpusların artık tecritte tutulmayacağını bildirdi. Bugüne kadarki uygulama, cinsiyetleri “belirsiz” olan hükümlü ve tutukluların idari tecritte tutulması yönündeydi.
Yeni uygulama komşularıyla tartıştıktan sonra birkaç gün gözaltına alınan ve erkek hapishanesinde tecrit altında tutulan Doreen Bila adlı trans kadının yüksek mahkemeye yaptığı itiraz üzerine geldi.
Yeni yasaya göre trans mahpuslar da diğer mahpuslar gibi yalnızca bir disiplin suçu işledikleri zaman tecrit altında tutulabilecek. Ayrıca bundan sonra kurs ve çalışma gibi her türlü mahpus faaliyetlerine katılabilecekler.
Yeni yasa ayrıca bir trans mahpusun hangi şartlarda erkek veya kadınlar hapishanesine gönderilmesi gerektiği ile ilgili bir talimatnameyi de içeriyor. Yasa “mahpusun fiziksel görünümünü, öz kimliğini, cinsiyet geçiş sürecinin hangi aşamasında olduğunu ve diğer koşullarını da gözeterek” her davanın kendi içinde değerlendirileceğini belirtiyor.
Bugüne kadar sadece tıbbi süreçlerden geçmiş olan trans mahpuslar yeni kimliklerine uygun bir hapishaneye sevk edilebiliyor ve diğer tüm mahpuslar erkek hapishanelerine gönderiliyordu.
Bilia “Hapishanede bir trans kadın olarak penis mi yoksa vajinam mı olduğunu sorgulayan polisler tarafından cinsel organlarım üzerinden tacize uğradım ve ne kadın ne de erkek olmadığım için hücrede yatmak zorunda kaldım” diye belirtiyor.
İtiraz dilekçesi İsrail’in LGBT çalışma kolu olan Aguda ve transları güçlendirme hareketi -Gila Projesi’nin desteğiyle verilmişti.
Yeni yasa eskisine oranla büyük bir ilerleme olsa da eski yasanın bazı kötü kısımlarını halen muhafaza ediyor. Mesela trans mahpusların ilk 5 gün boyunca diğer mahpuslardan ayrı tutulmasını şart koşuyor. Buna ek olarak trans tutuklu ya da hükümlülerin üst araması “gerektiğinde” bir erkek ve bir kadın olmak üzere iki gardiyan tarafından yapılacak. “Her bir gardiyan sıra ile mahpusun vücudunun cinsiyet kimliğine uygun olan bölgelerini arayacak.” diye sürdürüyor. “Başka bir deyişle cinsiyet geçiş sürecinde olan fakat süreci tamamlanmamış mahpusun vücudunun erkek kısımları erkek gardiyan, kadın kısımları kadın gardiyan tarafından aranacak.”
Bilia’nın avukatı Hagai Kalai, trans mahpuslarının eski yasaya tabii olduğu dönemde yapılan bir çalışmada cinsiyet kimliklerinin “net” olarak değerlendirildiği bir tek olaya bile rastlanmadığını belirtti. Sonuç olarak hepsi ayrı tutuluyordu.
Ayrıca eski yasada bir trans mahpusun cinsiyet kimliğinin “belirsiz” olarak tanımlanmasının da “aşağılayıcı ve onur kırıcı” olduğunu söyledi.
Hukuk bölümü öğrencisi olarak cinsiyet geçiş alanında çalışan Ido Katri, yeni çıkan yasanın muazzam bir başarı olduğunu bildirdi. “Kaynak ve fırsatlara hiçbir şekilde erişim olanağı olmadığı için sınırların dışına itilen trans kadın ve erkekleri yani korunmaya ihtiyacı olan bu insanları bu yasa merkeze yerleştiriyor” diye belirtti.
Buna rağmen sürecin henüz tamamlanmadığını “çünkü trans kadın ve erkelerin hayat tecrübelerinde böyle bir doğrulama olmamasına rağmen Hapishane Hizmetleri halen mahpusları sürecini (cinsiyet geçişini) tamamlayan ve tamamlamayanlar olarak ayırmakta ısrar ettiğini” belirtiyor. Ayrıca yasayı trans mahpusları 5 gün boyunca diğer mahpuslardan ayrı tutma ve saldırgan bir şekilde incelemeye alma konusunda da eleştiriyor.
Aguda’nın başkanı Chen Arieli “Doreen Bilia hakların savaşarak kazanılacağını gösterdi” dedi. Trans topluluğu LGBT topluluklarının en güçsüz olanı ve hakları için yaptıkları savaşın zirvesindeler.
“Bu topluluğun kendi içindeki en zayıf grubu yoksul, seks işçiliği yapıyor, hatta bazen yasaları bile çiğniyorlar. Özellikle bu zamanlarda onların haklarına karşı sorumlu olduğumuzu göstermek zorundayız” diye bildiriyor.
Haber çevirisi: Serdar Usturumcalı
Bir cevap yazın